Ăn kem tràng tiền vẫn mãi là chân ái

Tàu điện "leng keng" bây giờ đã không còn, phố xá cũng nhộn nhịp khác xưa. Nhưng dù thế nào đi nữa, vẫn có những nét đẹp còn vẹn nguyên, bởi đó là dấu ấn riêng khó lòng trộn lẫn của thành phố này! Không chỉ người lớn tuổi, mà ngay cả với những người trẻ, dù là sinh ra và lớn lên hay chỉ tới Hà Nội sinh sống, làm việc, ăn kem Tràng Tiền vẫn là một cái thú "đắt giá" nhất của mùa hè. Cứ thả bộ qua con phố với kiến trúc Pháp cổ, thế nào cũng bất giác muốn dừng chân trước cửa hàng ấy, xếp hàng mua kem.

Đôi khi ta cũng tự hỏi: "Làm thế nào mà thức quà Hà Nội ấy lại có sức lay động, làm dịu lòng người đến thế?". Ừ thì thời xa xưa, người Hà Nội có ít sự lựa chọn, được ăn kem đã là một niềm vui sướng khó tả. Nhưng nay thì đã khác, kem Ý, Pháp, Nhật, Hàn… rộng đường du nhập vào Việt Nam và thứ nào cũng có nét riêng của nó.

Nhưng lạ lùng thay, không một loại nào có thể làm người ta quên đi hương vị đặc trưng của Kem Tràng Tiền. Tuổi trẻ háo hức đi khắp thế giới, thử đủ vị kem thế mà nhiều lúc vẫn chỉ nhớ vị kem que mát lịm của tuổi thơ. Tôi nhớ năm mình đi học bên Ý - một "kinh đô của kem" với món gelato ngon đã thành thương hiệu. Thế mà lạ, trong một chiều mùa hè thành Rome, bất giác lại thèm đến "điên người" vị của kem Cốm.

Rồi cứ như thế, dòng ký ức tuôn chảy luôn có những hoài niệm tuyệt đẹp gắn với hương vị của thức quà Hà Nội. Thế mới biết, hóa ra vị kem ấy đã trở thành một phần của mình từ lúc nào không hay. Nó không bao giờ bị bỏ quên đi trong "nhà kho" phủ bụi mờ của ký ức mà luôn nằm ngay ngắn trong "ngăn kéo hoài niệm", chỉ trực chờ để được mở ra, trải nghiệm lại và cảm thấy trân quý.

Kem Cốm là hương vị "để thương, để nhớ" khiến người ta dù là đi xa hay ở ngay giữa đô thành Hà Nội vẫn thèm thuồng đến lạ. Cầm cây kem trên tay đã thấy ưng ngay con mắt vì màu xanh mươn mướt của cốm non mùa thu, và khi cắn miếng đầu tiên thì quả thực là ngon lịm người, ngọt cả đầu lưỡi. Kem ăn mà thấy mềm môi, dẻo thơm hương vị tự nhiên, không quá cứng mà cũng chẳng quá lạnh, thanh mát êm ái đúng cái chất của cốm làng Vòng. Ăn một miếng kem mà bất giác thấy gió thu dìu dịu và hương thơm ngan ngát của cốm xanh gói trong lá sen ùa về. Ăn một miếng, muốn ăn tiếp ngay miếng thứ hai, thứ ba đến hết cây kem mà không bị chảy tí nào mới đã.

Kem Đậu Xanh cũng lại là một "tuyệt phẩm" khác của kem Tràng Tiền với hương vị không thể trộn lẫn! Miếng kem thơm hương đậu xanh pha chút bùi ngậy, cảm tưởng vẫn thấy được vị của hạt đậu xanh nghiền nhuyễn. Đây cũng là một trong những vị kem được yêu thương nhất của người sống ở Hà Nội. Trong khi đó, Sữa Dừa lại thơm dậy hương dừa béo ngậy, màu trắng và mùi thơm của sữa, của dừa quấn quyện, đến độ ăn hết một que chưa đã thèm, lại muốn "đánh bay" thêm một cây nữa!

Và thử tìm hiểu một chút, bạn sẽ biết rằng, thời kỳ đầu khi dày công làm ra món kem này, người nắm giữ công thức đã luôn tâm niệm: Phải làm sao để kem không quá ngọt, không quá cứng, thơm mát, ngon lành vị tự nhiên đúng gu tinh tế của người Hà Nội. Đến tận bây giờ, những tôn chỉ ấy vẫn không hề thay đổi.

Trong một lần hiếm hoi có cơ hội ghé thăm xưởng kem, tôi mới càng thêm thấm thía điều đó. Cảm nhận đầu tiên khi bước vào xưởng là dễ chịu khi được hít hà hương thơm tự nhiên của cốm làng Vòng, của dừa non, bột đậu xanh nhẹ nhàng, thoang thoảng... Từng nguyên liệu thơm ngon ấy đã được tinh tuyển, lựa chọn vô cùng kỹ lưỡng, để kết hợp cùng với lòng đỏ trứng, sữa Ông Thọ... làm nên hương vị đặc trưng, không thể trộn lẫn của món kem nức tiếng Hà Nội. Sàng lọc cẩn thận xong đâu đấy, bột đậu xanh được xay nhuyễn mịn, cốm xanh non, dừa sợi tươi trắng nõn hay khoai môn bùi ngậy… mới được đưa vào nấu.

Khi những hỗn hợp nguyên liệu đủ nguội, là đến khâu rót vào khuôn và đưa vào làm đông trong bể nước muối. Sau đó những que kem được đem đi sấy khô và đóng gói bao bì trong phòng đông lạnh, vào trong từng chiếc hộp vuông vức. Từ đây những cây Kem Tràng Tiền mát lịm ấy đã sẵn sàng để đến tay thực khách…

Và dù là ở thời hiện đại, dù có nhiều máy móc tân tiến hậu thuẫn, các khâu thủ công vẫn được người thợ làm kem Tràng Tiền ưu tiên. Ở góc này, là các cô bác đang cần mẫn sàng lọc, nhặt từng hạt cốm tươi mây mẩy, chỗ kia lại là những người thợ đang tách lòng đỏ trứng cẩn thận, chi li để không lẫn chút lòng trắng nào. Người tất bật thái khoai, người tinh kỳ lọc dừa sợi. Cũng phải chú ý một điều, là người thợ làm Kem Tràng Tiền ai cũng gắn bó với nơi làm việc của mình rất lâu, ngày nào cũng làm đi làm lại một công việc đến nhuần nhuyễn nhưng ai cũng vui, cũng hồ hởi và chẳng hề có ý định rời xa. Không nói ra, nhưng có lẽ họ biết: Hơn cả một công việc sản xuất món ăn thông thường, mỗi người đều đang góp phần lưu giữ một nét ẩm thực đáng trân quý của Hà Nội.

Tươi ngon và tinh kỳ như thế, bảo sao thức kem ấy không chỉ chinh phục dân Thủ đô mà còn khiến những người từ phương xa tò mò muốn thử để rồi lại lưu luyến đến vậy! Giới dẫn tour du lịch thậm chí còn có câu: "ăn kem, xem show" - kem là Kem Tràng Tiền, còn show là show múa rối nước ở nhà hát Thăng Long bên mặt hồ.

Sô Cô La, Khoai Môn, Trà Xanh, Sầu Riêng là những vị ra sau, nhưng vẫn thấy rõ là được giữ vững tôn chỉ, công thức từ những ngày đầu. Khác một xíu so với các vị kia là có thêm chút đắng vừa, nhần nhận quyện trong vị ngọt, nhưng dứt khoát không phải là ngọt sắc lẹm của chất hóa học, phẩm màu hay siro.

Và tất nhiên là không thể quên kem ốc quế với viên kem tròn xoe, vàng nhạt được múc ra, đặt gọn lên vỏ ốc quế giòn tan. Tôi từng nghe đâu đó, người ta bảo ốc quế là vị kem "đỏng đảnh" như một cô gái đẹp vậy. Kem Tràng Tiền làm từ nguyên liệu thiên nhiên không chất hóa học nên chảy nhanh hơn và ốc quế có lẽ là vị chảy nhanh nhất. Thế là khi vừa xếp hàng mua được kem mang ra thì phải đứng ăn ngay, ăn mê mải và xuýt xoa, sung sướng. Bằng không thì "cô gái đẹp" ấy chẳng đợi chờ mình đâu!

Mà có lẽ cũng chỉ có ở Tràng Tiền, mới có văn hóa "xếp hàng, ăn kem đứng vỉa hè". Chuẩn bị sẵn tiền, vào hàng… cái gì cũng phải nhanh giữa dòng người mua kem đông như "trẩy hội". Nhưng hiếm thấy ai cáu giận mà đều háo hức, khi mua được rồi thì có chút… tự hào với "chiến lợi phẩm ấy" và lập tức chia nhau ra đứng vỉa hè ăn một cách thích thú. Đứng ăn rất nhanh, mà vẫn trò chuyện hàn huyên được, thậm chí còn"xôm" hơn bình thường rất nhiều!